پژوهشهای میان رشته ای ادبی
عطاالله کوپال
چکیده
تمام مولفان و مصنفان ادبی، از دیرباز به دنبال یافتن نام‌هایی جذاب و ماندگار برای آثار خود بوده‌اند و بحث در بارة نام آثار ادبی به اندازة بررسی ساختار و محتوای آنها، در مباحث نقد ادبی، در خور اهمیت بوده است. مقالة حاضر به دنبال یافتن شگردهای نام‌گذاری آثار برجسته و بزرگ ادبی و طبقه‌بندی آنهاست. رویکرد اصلی مقاله، بر شالودة زمینه‌ای ...
بیشتر
تمام مولفان و مصنفان ادبی، از دیرباز به دنبال یافتن نام‌هایی جذاب و ماندگار برای آثار خود بوده‌اند و بحث در بارة نام آثار ادبی به اندازة بررسی ساختار و محتوای آنها، در مباحث نقد ادبی، در خور اهمیت بوده است. مقالة حاضر به دنبال یافتن شگردهای نام‌گذاری آثار برجسته و بزرگ ادبی و طبقه‌بندی آنهاست. رویکرد اصلی مقاله، بر شالودة زمینه‌ای بینارشته‌ای، میان ادبیات و زبان‌شناسی استوار گشته است.. مدّعای این مقاله آن است که نویسندگان ایران و جهان، از روش‌های کاملاً معین و محدودی در ساخت زبان، برای نام‌گذاریِ آثار خود، چه در زبان فارسی و چه در زبان‌های دیگر، بهره برده‌اند و بسیاری از این روش‌ها مشابه هستند. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از رویکرد تحلیل نامِ آثار ادبی، بر بنیاد «ساخت» و «دستور زبان فارسی» در نوشته شده است. نویسندۀ این مقاله در طبقه بندیِ نام‌ها، از روش‌های طبقه‌بندیِ نحوی و دستوری بهره گرفته است. ابتدا اسامی خاص و سپس جمله‌بندی‌های کامل و پس از آنها مفردات و ترکیبات در نامِ آثار، مورد توجه قرار گرفته است و از همه مهم‌تر اینکه مقالۀ حاضر در هر مقوله، آثار ادبی جهان و ایران را در در ساخت‌های نحوی مشابه، در کنار یکدیگر طبقه‌بندی کرده است. مقاله می‌کوشد به این نتیجه برسد، بر خلاف آنکه گمان می‌رود، نام نهادن بر اثر ادبی، دشوارترین بخشِ آفرینش اثر است؛ نام‌گذاریِ آثار، از الگوهای ساده و تکرار‌شونده‌ای تبعیت می‌کند که آشنایی با آنها می‌تواند برای هر نویسندة معاصر، کار نام‌گذاری اثر ادبی را تسهیل کند.
